Millî Eğitim Bakanlığı Ne Yapmalıdır?

Öğretmenlerin niteliği sorunu tek başına bir sorun değil, öğretmenlerin sosyal ve ekonomik sorunları; özlük hakları, çalışma prensipleri ve araç gereçler ışığında ortaya çıkan bir sorundur. Öğretmenlerin yeterli hâle getirilmesi ve daha verimli çalışmalarının sağlanabilmesi için öncelikle bu sorunların giderilmesi gerekmektedir. Burada, Millî Eğitim Bakanlığına önemli görevler düşmektedir. Millî Eğitim Bakanlığı bu konuda kararlı bir yapıda olmalı, öğretmenlerin yapmasını sağlamalıdır. Millî Eğitim Bakanlığı, ilgili birimleriyle (Talim ve Terbiye Kurulu Bakanlığı, Araştırma, Teftiş Kurulu Başkanlığı, Plânlama ve Koordinasyon Kurulu Başkanlığı, Öğretmen Yetiştirme ve Eğitimi Genel Müdürlüğü, Personel Genel Müdürlüğü, Hizmet İçi Eğitim Dairesi Başkanlığı ve diğer eğitim öğretim daireleriyle) öğretmenlerin daha nitelikli hale getirilmesinde şu çalışmalarda bulunmalıdır:
·MEB, öğretmenlerin istihdamında, uzun vadeli, kalıcı bir eğitim politikası oluşturmalı ve bunu devlet politikası hâline getirmelidir. Eğitim fakültelerinin (öğretmen yetiştiren kurumların) dışından gelen, eğitim ile ilgisi olmayan kişiler kesinlikle öğretmen olarak atanmamalıdır.
·Öğretmenlerin ekonomik durumları ile sosyal statü ve özlük hakları iyileştirilmelidir. Bütçeden eğitime ayrılan pay artırılmalıdır.
·Öğretmenlere yönelik olarak televizyon, radyo... vb. görsel-işitsel araçlarla kısa eğitim programları ve konferans, panel...vb. etkinlikler düzenlemelidir.
·Öğretmenlere atandıkları bölgelerde oryantasyon (bölgeye uyumu) eğitimi vermelidir.
·Gerek öğretmenin seçiminde, gerekse de istihdamında yetki, merkezden illere devredilmeli, iller bu yetkiyi alabilecek şekilde yapılandırılmalıdır. Bu doğrultuda, her öğretmene istediği ilde çalışma olanağı sağlanmalıdır.
·Öğretmenlerin örgütlenmelerine olanak tanınmalı; eğitim sendikaları yasal zemine oturtulup, uygulamada daha etkin hâle getirilmelidir.
·Öğretmen yetiştiren orta öğretim kurumları (öğretmen okulları, öğretmen liseleri... vb.) nitelik ve nicelik olarak daha sağlıklı bir yapıya kavuşturulmalı (köy enstitülere ve öğretmen okulları incelenerek yapılanmada bunlardan da yararlanılmalıdır), öğretmen yetiştiren okullara girecek olan öğrencilerde yüksek nitelikler aranmalıdır.

·Her ilde kurulacak Millî Eğitim Akademilerinde aday öğretmene göreve başlamadan önce sağlıklı stajyerlik eğitimi verilmelidir.
·Öğretmenler periyodik olarak sistemli bir biçimde hizmet içi eğitimden geçirilmeli, ihtiyaç duyulan alanlarda ve özellikle eğitim teknolojilerinin kullanılması konusunda yetiştirilmelidir.
·Teftiş sistemi yeniden ele alınmalı; niteliksel değerlendirilme ön plânda tutulmalıdır. Değerlendirme bilgi verici ve yönlendirici olacak biçimde düzenlenmelidir.
·Öğretmenleri belli dönemlerde (3-5 yıl) yeterlik değerlendirmesine alınmalıdır.
·Öğretmene kendini yetiştirmesini sağlayıcı olanakları hazırlamalı, eğitim alanında lisans sonrası öğrenim yapmaları için teşvikler uygulamalıdır.
·Öğretmen evlerini öğretmenlerin sosyal ve kültürel yönünü artıcı (kütüphane, okuma odası....vb.) etkinliklerde bulunmasını sağlayacak biçimde düzenlemelidir.
·MEB, öğretmen yetiştirme ve istihdamı işinde hem kendi içindeki birimlerle, hem de YÖK, DPB, eğitimle ilgili sendika, dernek ve vakıflar ile iş birliği yapmalıdır.
·Kurulacak bir komisyon ile öğretmenlik mesleğinin standart ölçütleri çıkarılmalı ve mesleğe girişte bireyde bu doğrultuda üst düzeyde nitelikler aranmalıdır.
·Öğretmenlik mesleğini cazip hale getirmek için çeşitli teşvikler uygulamalıdır. (öğretmen yetiştiren okullarda okuyan öğrencilere verilen burs miktarı artırılabilir.)
·Okulların fizikî şartlarını iyileştirmeli; donanım, araç ve gereç bakımından iyileştirmelidir.
·Çağdaş ülkelerdeki öğretmenlerin durumunu, öğretmen yetiştirme ve istihdamını inceleyerek o ülkeler ile işbirliği yapmalıdır.
·Öğretmen, uzmanlık gerektiren bir meslekten olmasına rağmen, 657 Sayılı Devlet Memurları Kanunu’nda eğitim öğretim sınıfında bir memurdur. Bu nedenle; öğretmenlik mesleğine özgü bir yasa hazırlanarak uygulamaya konmalıdır (bu doğrultuda hazırlanan MEB Personel Yasa Tasarısı bir an önce çıkarılmalıdır.)
·Özel yetenek isteyen beden eğitimi, resim ve müzik derslerinin

Eğitim Sendikaları Ne Yapmalıdır?

Eğitim sendikalarına öğretmenlerin yetiştirilmesinde önemli görevler düşmektedir. Eğitim sendikaları bir yandan öğretmenlerin gerçekte var olan sorun ve sıkıntılarıyla (öğretmenlerin sosyal ve kültürel yönlerinin geliştirilmesi, özlük hakları ve ekonomik durumunun iyileştirilmesi) ilgilenirlerken, ücret sendikacılığından ötede öğretmenlerin niteliklerinin geliştirilmesine yönelik etkinliklerde bulunmalıdır. Sendikalar partizanca tutumlardan uzak durmalı, sadece sendikal alanda çalışmalı, bu amaçla; öğretmenlere çağdaş ülkelerdeki çalışma haklarını sağlayabilmek için çağdaş ülkelerdeki sendikal yapılanmaya gitmelidir. Ayrıca; amaçları ve kitleleri aynı olduğundan sendikalar bir çatı altında birleşmeli, özellikle meslek odası oluşturarak sistemin oto kontrol mekanizmasını kurup, standartlarını ortaya koymalı, sistem içine girişleri denetleyebilmelidir.
Sendikaların öğretmenlerin yeterliklerinin artırılmasına yönelik bulunması gereken etkinlikleri aşağıda belirtilmiştir.

·Öğretmenlik mesleğini geliştirici çalışmalarda (AR-GE) bulunmalı; öğretmenlere bünyesinde eğitim vermeli, yayınlarla desteklemelidir.
·Öğretmenlerin sorunlarının çözülmesinde çözümcü yararlı alternatiflerle dolu bir yaklaşım benimsemelidir.
·Öğretmenler arasındaki dayanışmayı ve kaynaşmayı sağlayıcı sosyal, kültürel ve sportif etkinliklerde bulunmalıdır.
·Öğretmenlik mesleği ile ilgili sorunların çözülmesinde Millî Eğitim Bakanlığı ile iş birliği içinde olmalıdır.
·Öğretmenleri sürekli özlük hakları, yetki, sorumluluk konularında bilgilendirmelidir.
· Eğitim politikalarının oluşturulmasında aktif rol almalıdır.

Veliler Neler Yapmalıdır?

· Öğretmen ve okul ile sıkı bir diyalog kurmalı ve bunu sürekli tutmalıdır.
· Okula sahip çıkmalı, maddi ve manevi yardımlarını esirgememelidir.
· Öğretmenlerin uygulama hatalarını görüp onları uyarmalıdır.
· Okul-aile birliğini daha etkin çalıştırılmaya yönelik gayret göstermelidir.
· Okul ve öğretmenlerin asıl denetçisi olmalıdır.
· Öğretmenlerin maddi durumlarının düzeltilmesi için demokratik ve yasal girişimler çevresinde MEB ‘nı etkilemelidir.
· Başarılı öğretmenleri ödüllendirmelidir.
· Becerikli veliler eğitici faaliyetlerde öğrencilere ve öğretmenlere yardımcı olmalıdır.
· Gönüllü eğitim hizmetleri etkinliklerinde bulunmalıdır.

Müfettişler Neler Yapmalıdır?

Müfettişlik sistemi şu anki durumuyla yetersiz kalmaktadır. Gerek müfettişlerin sayılarının öğretmen sayıları karşısında azlığı, gerekse değerlendirmenin kapsamının az olması ve subjektif ölçütlere göre yapılıyor olması değerlendirmenin ihtiyaçları karşılamaktan uzak olması sonucunu doğurmaktadır. Bundan dolayı; öncelikle teftiş sisteminin yeniden yapılandırılması gerekmektedir. Bu yapılandırmanın nasıl olacağının da yapılacak yeni bir araştırma ile ortaya konması gerekmektedir.
Diğer taraftan, müfettişler de büyük oranda öğretmen kökenlidir. Dolayısıyla, öğretmenler için gerekli olan bütün nitelikler müfettişler için de gereklidir. Bunun yanında, müfettişlerin hem yönetim, hem de öğretmenlere rehberlik etmesi yönü düşünüldüğünde öğretmenden daha fazla bilgiye sahip olması beklenmektedir. Müfettişlerin yetiştirilmesinde bu özelliklerin dikkate alınması gerekmektedir.
Öğretmenlerin niteliklerinin geliştirilmesinde müfettişlerin yapması gerekenler aşağıda belirtilmiştir:
· Öğretmenlik mesleği ile ilgili kılavuz yayınlar hazırlamalıdır.
· Öğretmenleri değerlendirmede objektif ölçütler kullanmalıdır.
· Bir yıl içinde sadece bir defa değil, periyodik dönemlerde teftiş yapılmalı ve öğretmenlere rehberlik etmelidir. Teftişte özellikle rehberliğe daha fazla zaman ayırmalıdır.
· Öğretim yöntem ve teknikleri ile ilgili olarak öğretmenleri bilgilendirmelidir.
· Yetki ve sorumlulukları konusunda öğretmenleri bilgilendirmelidir. (mevzuat bilgisi)
· Veli-öğretmen-okul-öğrenci ve müfettiş ilişkisini geliştirecek çalışmalar yapmalıdır.
· Öğretmenlerin işbaşında eğitimlerini sağlayacak çalışmalarda bulunmalıdır.
· Öğretmenlere görevleri ile ilgili hizmet öncesi eğitim vermeli, hizmet öncesi eğitimleri sırasında daha çok uygulama yapmalarını sağlayıcı çalışmalar yapmalıdır.
· Meslekî toplantılar düzenleyerek öğretmenlerin değişen ve gelişen durumlardan haberdar olmalarını sağlamalıdır.
· Gerekli görülen bazı konularda dar bölge toplantıları yapmalıdır. (soruna yerinde çözüm önerileri aramaya yönelik)
·Öğretmenlerin öğretmenlik mesleğine olan tutumlarını olumlu yönde geliştirmek için çalışmalar yapmalıdır.
· Denetimde durumsallık ilkesine (değerlendirmeyi öğretmenin bulunduğu ortama göre yapmak) dikkat etmeli; titiz ve duyarlı denetimler yapmalıdır.
· Öğretmenleri sürekli kitap okumaya (özellikle alan bilgisine yönelik) teşvik etmeli, kaynak eserler önermeli ve bu kaynaklara ulaşma konusunda öğretmenlere rehberlik yapmalıdır.
· Sosyal etkinliklerin çocuğun gelişiminde önemli faktör olduğu konusunda öğretmenleri bilinçlendirmelidir.
· Öğretmenlerin bilimsel eser yazma ve eğitim alanında araştırma yapmalarını desteklemelidir.
· Öğretmenlere hizmet içi eğitim kursları verilmesini sağlamalı ve bu kurslarda etkin görev almalıdır.
· Öğretmenin kendi eksikliğinin farkına varmasını ve buna çözüm yolları geliştirmesini sağlamalıdır.
· Öğretmenlere örnek olacak davranışlar yapmalıdır.

Eğitim Yöneticileri Neler Yapmalıdır?

Eğitim yöneticilerinin (okul yöneticileri ilçe ve il millî eğitim müdürleri) öğretmenlerin yeterliklerinin artırılması ve istihdamında önemli görevleri vardır. Okul yöneticileri kurum içerisinde stajyer öğretmenlerin yetiştirilmesinde ve öğretmenlerin hizmet içi eğitim kurslarına katılmalarını teşvik etme ve katılımlarına olanak sağlama ile yeterliklerinin artırılmasında; ilçe ve il millî eğitim müdürleri de görev alanındaki öğretmenlerin gerek istihdamında, gerek kurslara katılım yoluyla ve gerekse de değişik yollarla daha nitelikli hâle getirilmesinde önemli roller üstlenebilirler.
İnsan yönetimi son derece önemli ve insanda bazı özelliklerin bulunmasını gerektiren bir alandır. Bundan dolayı da yöneticilerin yetiştirilmesi ve isabetli seçimi gerekmektedir. Bu amaçla yöneticilere yöneticilik formasyonu verilmeli ve yönetici seçiminde gerçekçi, bilimsel ve objektif ölçütler kullanılmalıdır.
Bu sonuçla yöneticiler;
Eğitim öğretim etkinliklerinin yürütülmesinde daha duyarlı olmalı, okulların alt yapı eksikliğini tamamlamaya çalışmalıdır.
Özellikle meslek dersi öğretmenlerinin yaz tatillerinde sanayiye giderek uygulamalarda bulunmalarını teşvik etmelidir.
Öğretmenleri sürekli okuma ve proje geliştirme doğrultusunda teşvik etmeli; öğretmenin bilgi yönünden eksikliğini gidermek, gelişmeleri takip etmesini sağlamak için olanak hazırlamalı; ilgili yayınları ulaştırmalı, etkinlikler düzenlemelidir.
Öğretmenleri geliştirici seminer, kurs, panel...vb. düzenlenmelidir.
Öğretmenlerin yeterliklerini artırmak, eksikliklerini gidermek amacıyla ders dışında uygun ortamlar sağlamalıdır.
Tarafsız olmalı, öğretmenlerin eşit şartlar altında çalışmalarını sağlamalıdır.
Çalışması ile öğretmenlere örnek olmalı, onlara rehberlik etmelidir.
Öğretmeni yetersiz olduğu alanda desteklemeli, cesaret verici, teşvik edici olmalıdır.
Öğretmene karşı ön yargılı olmamalı, yapıcı eleştiride bulunmalıdır.
Öğretmen evlerini kültürel yönden geliştirmeli, kütüphane vb. birimler oluşturmalı/geliştirmelidir.
Öğretmenlerin kendi kendilerini değerlendirmelerini sağlamalıdır.
Öğretmen başarısını takdir etmeli, yaptığı olumlu çalışmaları ödüllendirmelidir.
Yeni başlayan öğretmenlere, mesleğe uyumlarında yardımcı olmalıdır.
Öğretmen-öğrenci-veli ilişkilerini güçlendirici olanakları sağlamalı, okul-aile birliğini daha etkin hâle getirmelidir.
Öğretmenin sosyal, kültürel ve sportif etkinliklere katılımını, bu etkinliklerde aktif rol almasını sağlamalıdır.
Yetki, sorumluluk ve özlük haklarında öğretmeni bilgilendirmelidir.
Öğretmenleri bütün bir zaman içerisinde düzenli olarak, sağlam ölçütlere göre, objektif bir biçimde değerlendirmelidir, değerlendirmeleri yönlendirici olmalıdır.


Öğretmenler ile sürekli diyalog halinde bulunmalıdır.
İl içinde dengeli öğretmen dağılımı yapmalıdır.

Öğrenciler Neler Yapmalıdır?

Sınıf ortamında öğretmene en yakın grup öğrencilerdir. Eğitim öğretim etkinliklerinin önemli bir kısmında öğretmen ile öğrenci baş başa kalmaktadır. Bundan dolayı öğrencilere de bazı görevler düşmektedir. Bu görevler içinde en önemli olanı öğrencilerin “öğrenci” olmalarından kaynaklanan yükümlülükleri yerine getirmelerinin gerekliliğidir. Bu yükümlülükten kastedilen, öğrencilerin iyi insan, iyi vatandaş olabilmeleri için gayret göstermeleri, verilen bilgileri almaya hazır olmaları ve kendilerini geliştirmeye yönelik çalışmalarda bulunmalarıdır. Bu amaçla; öğretmenin rehberliğinden yararlanmalı ve öğretmenin kendisini yetiştirmesi için istekli olmalı, ders dışı etkinliklere de ağırlık vermelidir. Bunun yanında öğrenci, öğretmeni anlamaya, içinde bulunduğu durumu algılamaya da çalışmalıdır.

Öğretmenler Ne Yapmalıdır?

Öğretmen her şeyden önce bir insandır. Çağdaş öğretmen olabilmek için öncelikle ÇAĞDAŞ İNSAN olmalı, bu uğurda çalışmalıdır. Sonra, kendisinin hangi zor şartlar altında olursa olsun, bir öğretmen olduğunu düşünerek, çocuklar için var olan şartları kullanarak, görev bilinci içinde,çağdaş bir öğretmenin özelliklerine sahip olması gerektiğini unutmadan, yetki ve sorumluluğunu bilerek, özveride bulunarak çalışmalı, sorunların ve yetersizliklerin bir bölümünü gücü yettiğince halledebilme gayreti içinde olmalıdır.
Bu sonuçla; öğretmenler çağdaş öğretmen çizgisine ulaşabilmek için aşağıda belirtilenleri yapmalıdırlar:
1. Hem öğretmenlik mesleği, hem de alanları ile ilgili yayınları (gazete, dergi, kitap; vb.)takip etmeli, ilgili etkinliklere (konferans, panel, seminer..vb.) katılmalıdır.
2.Kendini sürekli denetlemeli ve değerlendirmeli (Oto kontrol sistem oluşturmalıdır.), yetersiz olduğu noktaları belirleyerek geliştirmeye çalışmalı; bu amaçla meslekî etkinliklere (kurs, seminer...vb.-özellikle yaz dönemlerinde-) katılmalıdır.
3. Bilgi iletişim tekniklerinden ve teknolojisinden yararlanmalıdır.
4. Sürekli kitap okumalı (genel ve meslekî alanda), okuma alışkanlığına sahip olmalıdır.
5. Yasal çerçevede meslekî örgütlenmeye gitmeli, sendikal yapılanmaya sahip çıkmalıdır.
6. Üniversiteler le sürekli diyalog halinde olmalıdır.
7. Kendilerini sosyal, kültürel ve ilgi alanlarına göre geliştirmeli; bu amaçla etkinliklere (sinema, tiyatro, spor karşılaşmaları...vb.) katılmalıdır.
8. Normal eğitim süresince ve gerekli gördüğü kadar okulda kalarak deneyimli meslek arkadaşlarıyla sürekli bilgi alış-verişinde bulunmalı (özellikle zümre öğretmenleri toplantılarında), meslekî etkinliklerini plânlamalıdır.
9. Felsefe ve bilim alanında dünyadaki gelişmeleri izlemeli
10.Kendi yetki ve sorumluluğu ile ilgili kanun, mevzuat, yönetmelik ve tüzükler bilmeli ve ona göre davranmalıdır.
11.Bireyi tanıma tekniklerini bilmelidir.